بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان :
امروزه تکنیک های جالب و در قالب بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان مفید است، آموزش داده می شود؛ از جمله بازی با گل یا خمیر بازی و بادکنک های خشم که نوعی تعدیل یا کنترل خشم محسوب می شود.
خشم یکی ازانواع هیجان های طبیعی در انسان است و هرکس درجه هایی از آن را دارد. کودکان نیز در سنین مختلف و در طبقات اجتماعی اقتصادی متفاوت عصبانی می شوند، اما باید از ابتدایی ترین مراحل تربیتی شان یاد بگیرند چطور این احساس سرکش را مهار کنند.
در گذشته والدین با دیدن این رفتار ها در فرزندشان او را تنبیه می کردند، اما امروزه تکنیک های و بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان توصیه می شود؛برخی بازی ها این روزها از سوی روانشناسان مطرح شده که به کاهش حجم خشم کودکان می انجامد که برخی از آنها را مرور میکنیم:
راهکارهای کنترل خشم در کودکان :
کودکان ۵-۳ ساله:
وقتی فرزندتان خشمگین شد، یک ظرف حباب درست کرده به او بدهید. لازمه حباب درست کردن، تمرکز بر تنفس است. تنفس آرام و شمرده، احساسات خروشان کودک را آرام می کند. به مدت چند هفته روزی یک دقیقه با فرزندتان حباب درست کنید؛ بعد از اینکه حباب درست کردن را یاد گرفت، از او بخواهید با کمک گرفتن از قوه تخیلش، حباب های متفاوتی درست کند. لطافت حباب ها و تلاش برای ساخت آنها روحیه کودک را آرام تر می کند.
کودکان ۸-۶ ساله:
با پایان دوره خردسالی، کودک یاد می گیرد افکار خود را مدیریت کند و حتی تغییر دهد. ابتدا با حوصله به او کمک کنید محرک های خشمش را بشناسد؛ مثلا ممکن است هنگامی که کسی او را هل می دهد یا با عنوان زشتی صدایش می زند یا مسخره اش می کند، عصبانی شود.
به او یاد دهید چطور بر خشمش غلبه کند و به او بفهمانید در برخوردهای اجتماعی اش باید صبور باشد و قبل از هر اقدامی، نفسی عمیق بکشد و اگر می تواند چند قدم از آنچه عصبانی اش کرده فاصله بگیرد؛ در دل جمله های آرام کننده تکرار کند مثل: «از پسش بر میام» یا «مهم نیست».
در نهایت هم رفتار های عاقلانه و مودبانه را به او آموزش دهید مثلا «این توپ منه، لطفا پسش بده» یا «چه حرف زشتی زدی، من این طوری حرف نمی زنم». به او یاد بدهید قرار نیست کسی با خشونت بیشتر برنده شود.
علایم جسمی عصبانیت را به او بیاموزید. به فرزندتان بگویید هر وقت کسی عصبانی می شود، بلندتر حرف می زند، صورتش قرمز می شود، دست هایش را هنگام صحبت به شدت تکان می دهد، ضربان قلبش بالا می رود، اخم می کند، دهانش خشک می شود و تندتند نفس می کشد، سپس از او بخواهید اگر این علایم را در خودش دید، یاد توصیه های شما بیفتد و از بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان استفاده شود.
کودکان ۱۲-۹ ساله:
به فرزندتان بیاموزید قبل از هر کاری به خصوص واکنش های خشمگینانه، فکر کند. این بار که فرزندتان با یکی از همسالانش دعوایش شد، بگذار ید تا هرجا که می خواهد پیش برود سپس از او بپرسید: «دعوایت را کردی، عصبانیتت را نشان دادی؟ نتیجه چه شد؟ مشکلتان حل شد؟
برای حل این ناآرامی ها چه کار می خواهی بکنی؟ اگر دوباره دعوایت شد هم می خواهی همین رفتار های زشت را داشته باشی؟»
با کمک این روشها، احتمالاً خواهید توانست کودک خود را در کنترل خشم، یاری نمایید.
بازی با گل یا خمیر:
برای سنین 3 تا 11 سال
کودکان از بازی با گل یا خمیر لذت می برند چرا که بازی با آنها از نظر حس لامسه لذت بخش است و در ضمن می توانند هر طور که بخواهند به آنها شکل دهند،تغییرش دهند و هر وقت که مایل بودند خرابش کنند. گرد کردن و شکل ساختن از آنها، روزنه ای برای برون ریزی احساسات پرخاشگری است. کار با گل و خمیر، ظاهرا بیان احساسات و مفاهیم مربوط به آن را تسهیل می کند.
نکته: بهتر است در بازی از قالب استفاده نشود چون در نحوه ی بیان کودک اثر تسهیل کننده دارد.
بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان : پاره کردن روزنامه
برای کودکتان مقداری روزنامه باطله تهیه کرده و به او بگویید هر وقت عصبانی شد و خواست واکنش نشان دهد، روزنامههایش را تا آنجا که میتواند پاره کرده و ریز ریز کند.
بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان : بادکنکهای خشم
این بازی، بیان مستقیم خشم است. کودک با نفسهای سنگین و عمیق به داخل بادکنک، میتواند انتقال خشم خود به داخل بادکنک را لمس کند و ببیند. والدین باید به او بفهمانند که نفسهای او، همراه با خشم است که در حال پر کردن بادکنک میباشد.
سپس از او بخواهید که بادکنکش را بترکاند. او بدون اینکه به کسی آسیبی برساند خشم خود را تخلیه کرده است. همچنین کودک میتواند با تخلیه باد بادکنک و مشاهده آن، خالی شدن خشم را مشاهده کند. به این ترتیب عــصبانیت کودکان فروکش کرده و آرامش خواهند یافت.
بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان : بازی پا کوبیدن
در این بازی کودک مجاز است که پاهایش را به هرشکلی که میخواهد به زمین بکوبد. باید سعی کنید که سلامت کودک به خطر نیافتد و یا کفش پای او باشد یا در زمینی نرم به این کار بپردازد. به او بگویید که عصبانیت و خشمش، با هر ضربه از پاهایش خارج شده و روی زمین پخش میشود.
بازی هایی برای کنترل خشم درکودکان :لاک پشت ماورا
این بازی بر اساس قصه درمانی است و به کودک میگوییم که لاک پشتی در گذشتهها زندگی میکرده که مانند تو عصبانی میشده و از خود پرخاشگری نشان میداده است. تا این که روزی پدربزرگش او را صدا میزند و به او الگوهایی یاد میدهد. بعد از توضیح داستان به بیان مراحل آن خواهیم پرداخت.
در مرحله اول به کودک یاد میدهیم که وقتی عصبانی شد صحنه را ترک کند و و از جمع خارج شود. سپس مقداری فکر کند و خود را آرام کند.
در مرحله دوم به او آموزش میدهیم که چند نفس عمیق بکشد و در مرحله بعد بتواند دست خود را بر روی شکمش گذاشته و 3 ثانیه نفس خود را حبس کند و با 3 شماره هوای درون ریههای خود را تخلیه کند. در مرحله چهارم کودک باید به این مسئله فکر کند که در آن لحظه چه کاری میتوانسته انجام دهد
و در آخرین مرحله کودک به جمع و گروه باز میگردد. قصه درمانی و بازی درمانی کودکان از روش های بسیار موثر و کاربردی در جهت درمان و رفع اختلالات رفتاری و روانی کودکان است که می تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد.
خشم کودکان را مضاعف نکنید
گاه پیش می آید که والدین با بچه ها طوری صحبت می کنند که خشم بچه ها را بیشتر می کند.
چند مثال:
- روش غلط: چند بار بهت بگم چراغ حموم رو خاموش کن؟
- روش صحیح : پسرم چراغ حمام هنوز روشنه
- مادر: زود باش تلفن رو همین الان قطع کن (روش غلط فرمان و دستور)
- پسر: نمیخواهم
- روش صحیح: مادر: من حالا میخوام یه تلفن بزنم . پسر: توی یک دقیقه تمومش می کنم
- تمام روز به جوجههات آب و دونه ندادی؟ عرضه نگهداری از دوتا جوجه رو نداری؟
- به جای اتهام زدن توصیف کنید: صحیح: جوجه ها خیلی گرسنه بنظر میرسن!
کلام آخر:
در مطالعات روانشناسی کودک، پرخاشگری و خشم در کودکان میتواند پیش زمینهای برای اختلالات رفتاری باشد و والدین لازم است بررسی کنند که میزان این رفتارها به چه شدت و در چه موقعیتهایی است.
در صورتی که بازیهایی که برای کنترل خشم کودکان گفته شد نتوانستند کاهش چشمگیری در خشم و پرخاشگری کودکان ایجاد کنند باید هرچه سریع تر برای بررسی بیشتر به یک روانشناس و مشاور در زمینه کودک مراجعه کنید؛ چراکه هرچه تشخیص و مداخله زودتر انجام گیرد میتوان به کاهش مشکلات امیدوارتر بود.
9 دلیل عصبانیت در کودکان و نحوه کنترل آنها
نظرات کاربران